ارزیابی مدل مفهومی ابر در برآورد بارندگی شش ساعته حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

Authors

  • خدیجه جوان دانشجوی دکترای اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تبریز
  • دکتر بهروز ساری صراف استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز
  • دکتر علی اکبر رسولی استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز
  • دکتر مهدی عرفانیان استادیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشگاه ارومیه
Abstract:

بارندگی یکی از مهمترین داده‌های ورودی سیستم‌های هیدرولوژیکی شمرده می‌شود و مطالعه و اندازه‌گیری آن در زمینه‌های مختلف مانند: پیش‌بینی شرایط جوی، طراحی سازه‌های هیدرولیکی، برآورد و مدل‌سازی سیلاب ضروری است. هدف این تحقیق، برآورد مقدار بارندگی شش ساعته در حوضۀ آبریز  دریاچۀ ارومیه با استفاده از یک مدل مفهومی ابر است. ورودی‌های این مدل شامل دمای بالای ابر که از باند مادون قرمز ماهوارۀ متئوست تخمین زده می‌شود؛ فشار، دما و دمای نقطۀ شبنم ایستگاه‌های هواشناسی در مقیاس زمانی شش ساعت است. کالیبراسیون (واسنجی) مدل با استفاده از داده‌های مشاهده‌ای 16 ایستگاه همدیدی واقع در حوضۀ آبریز  دریاچۀ ارومیه در دورۀ آماری 2005 تا 2011 برای 6 واقعۀ بارشی فراگیر انجام شد. برای مقایسۀ مقادیر بارندگی برآورد شده به‌وسیلۀ مدل و مقادیر ثبت شده در ایستگاه‌های زمینی، از معیارهای آماری میانگین خطا (ME)، میانگین خطای مطلق (MAE)، جذر میانگین توان دوم خطا (RMSE) و قدر مطلق خطا (abias) استفاده شد. میانگین هر کدام از معیارهای خطا به ترتیب برابر 86/0 ، 61/1 ، 39/2 و 67/0 میلی‌متر به‌دست آمد. مقدار کم معیارهای خطا، بیانگر کارایی قابل قبول مدل مفهومی ابر در برآورد بارندگی شش ساعتۀ حوضۀ آبریز  دریاچۀ ارومیه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی روند مکانی بارش در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

مطالعة حاضر به تحلیل روندهای مکانی و زمانی مجموعه‏ای از سری داده‏های بارش حاصل از 37 ایستگاه باران‏سنجی حوضة آبریز دریاچة ارومیه در مقیاس‏های سالانه و فصلی طی دورة 1359 ـ 1388 می‏پردازد. آزمون من- کندال چندمتغیره و روش ثیل- سن به‌ترتیب به منظور تعیین معنی‏داری و بزرگی روند بارش به‌کار برده شدند. نتایج آزمون من- کندال چندمتغیره نشان می‏دهد بیشتر روندها در مقیاس سالانه و فصلی غیرمعنی‏دارند؛ به طو...

full text

بررسی روند تغییرات کیفی و سطح ایستابی آب‏های زیرزمینی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

کیفیت آب‏های زیرزمینی، تأثیر مستقیم بر زندگی جوامع بشری دارد و پایش کیفیت این منابع از اهمیت ویژه‏ای برخوردار است. هدف این پژوهش بررسی روند تغییرات کیفی و سطح ایستابی آب‏های زیرزمینی در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه است که میزان مناسب‌بودن صرف این منابع برای مصارف کشاورزی و شرب با استفاده از نمودارهای ویلکوکس و شولر، در دو دشت تسوج و شیرامین، بررسی شد. کلاس غالب آب زیرزمینی در دو دشت‏ به‌ترتیب، برای...

full text

روایت جامعۀ محلی از مسائل مدیریتی آب در منطقۀ حسنلو، واقع در حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه

در عصر حاضر، به علت افزایش جمعیت و کمبود آب، مدیریت منابع آب درمقایسه با گذشته فرایندی بسیار دشوار شده است. امروزه این مفهوم پذیرفته شده است که مسائل آب فقط «طبیعی » یا «فنی » نیست، بلکه مسائلی چندبعدی و بین رشته ای است. یکی از ابعاد مهم دربارۀ مسائل آب، مسائل اجتماعی مرتبط با این موضوع است. در این زمینه، ضرورت بینش اجتماعی برگرفته از متن جامعه به سیستم های مدیریتی آب روز به روز بیشتر احساس می ...

full text

بررسی تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی (مطالعۀ موردی: حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه)

تغییرات اقلیمی مهم­ترین معضل کرۀ زمین در سدۀ حاضر است. بنابراین ارزیابی و پیش‌بینی این تغییرات در آینده به‌دلیل آثار سوء آن بر منابع آبی و همچنین تأثیرات زیست‌محیطی، اقتصادی و اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. ازاین‌رو در پژوهش حاضر، تأثیر تغییرات اقلیمی بر تغییرات رواناب سطحی حوضۀ آبریز دریاچۀ ارومیه تحت سناریوهای­ A1B، A2 و B1 با کاربست مدل گردش عمومی HadCM3 و مدل مفهومی بارش- رواناب IHA...

full text

بررسی تطبیقی چند روش آماری جهت برآورد حداکثر بارندگی محتمل 24 ساعته در حوضه آبریز اترک

حداکثر بارش محتمل (PMP) برابر بیش‌ترین ارتفاع بارندگی است که از دیدگاه نظری درمدت معینی امکان وقوع دارد. در این مقاله دو روش آماری هرشفیلد (در دو نگرش استاندارد و تجدید نظر شده به‌عنوان برآورد نقطه‌ای) و روش چند ایستگاهی (به‌عنوان یک روش ناحیه‌ای) برای 33 ایستگاه باران‌سنجی با متوسط طول دوره‌ی آماری 26 سال در حوضه‌ی آبریز اترک واقع در شمال شرق و شمال ایران به‌کار برده شد. در روش چند ایستگاهی از...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 20

pages  183- 202

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023